KIBRIS’TA ÇÖZÜM ANKETİ

TURİZMİN SESİ

---

Kıbrıslı Rum göçmenlerin yalnızca yüzde 10'u, bir çözüm durumunda Kıbrıs Türk devleti kontrolü altındaki topraklarına kesin döneceğini açıkladı.
KKTC ve Güney Kıbrıs'ta 1000'er kişiyle ekim ve kasım aylarında yüzyüze yapılan "Kıbrıs 2015-Sürdürülebilir Bir Gelecek için Araştırma ve Diyalog" isimli anketin sonuçları, Lefkoşa ara bölgede bulunan Goethe Enstitüsü'nde düzenlenen toplantıda açıklandı.

Birleşmiş Milletler'in pilot programı olan "Savaşın Parçaladığı Toplumlar Projesi"nin devamı olan Interpeace'in bir iştiraki olduğu ifade edilen anketin, her iki tarafta da aynı soruların sorulması ve görüşme süreciyle ilgili ayrıntılı soruların yer alması yönünden diğer anketlere göre farklı olduğu kaydedildi. Bu yıl mayıs ayında başlayan ve BM İçin Ortak Program Birimi/Interpeace Girişimi tarafından yürütülen program BM Kalkınma Programı İşbirliği ve Güven İçin Hareket (UNDP-ACT) tarafından desteklendi.

Toplantıda açılış konuşmasını yapan proje direktörlerinden Ahmet Sönmez, inisiyatifin amacının, Kıbrıs sorununa tarafsız araştırmalarla kalıcı bir çözüm bulma çabalarına yardımcı olmak olduğunu belirtirken, Kıbrıslı Rum Spiros Hristu ise araştırmanın iki toplum arasındaki görüşlerin yanında, her toplumun kendi içindeki farklılıkları da irdelediğini söyledi.
Güney Kıbrıs toplumu içinde Symmetron Pazar Araştırması ve KKTC'de de KADEM Kıbrıs Sosyal Araştırma tarafından yürütülen anketin bulguları, Kıbrıslı Rum Alexandros Lordos ve Erol Kaymak tarafından sunuldu.
Anket bulgularına göre Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 61'i, Kıbrıslı Türkler'in ise yüzde 58'i çözüm konusunda hiç umutlu değil.

Anket, Kıbrıslı Rumlar'a göre çözülmesi gereken en önemli konuların "güvenlik ve garantiler" ile "Türkiye'den gelen yerleşikler", Kıbrıslı Türkler'e göre ise "güvenlik ve garantiler" yanında "mülkiyet" konularının olduğu sonucunu ortaya çıkardı. Ankete göre, Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 69'u, Kıbrısl ı Türkler'in ise yüzde 42'si, görüşme sürecinin bir anlaşmayla sonuçlanmasını, Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 17'si ve Kıbrıslı Türkler'in de yüzde 34'ü çözüm sürecinin sonuçsuz kalmasını istediğini bildirdi.
Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 63'ü mevcut durumun "kesinlikle kabul edilmez" olduğu, yüzde 35'i de "üniter bir devlet ve tek hükümetin" gereksiz olduğu, yüzde 28'i iki bölgeli iki toplumlu bir federasyonu kabul etmediği, Kıbrıslı Türkler'in ise yüzde 16'sı iki bölgeli, iki toplumlu bir federasyona karşı olduğu, yüzde 25'i de mevcut durumun devamının kabul edilemeyeceği düşüncesinde.

Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 90'ının Türkiye'ye, yü zde 76'sının da KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'a kesinlikle güvenmediği, Kıbrıslı Türkler'in de yüzde 61'nin Kıbrıslı Rum lider Dimitris Hristofyas'a, yüzde 59'u da Yunanistan'a hiç güvenmediği ifade edildi. Yapılacak bir referandumda Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 22'sinin, Kıbrıslı Türkler'in de yüzde 31'inin "hayır" oyu vereceğinin belirlendiği, "hayır" diyecek Kıbrıslı Rumlar'ın en büyük kesiminin eğitimli, Kıbrıslı Türkler arasında ise yaşlı kesim olduğu kaydedildi. Liderlerin geçen yıl mayıs ayında anlaştıkları iki bölgelilik ve eşit statüde iki kurucu devlet ilkeleri konusunda Kıbrıslı Rumlar'ın kararsız olduğu, Kıbrıslı Türkler'in de tek kimlik, tek egemenlik ve tek vatandaşlık konularında kararsız olduğu belirtildi. Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 72'si, Kıbrıslı Türkler'in ise yüzde 71'i için "güvenlik ve garantiler" konusu en yüksek önemi taşıyor.

Bu kapsamda Türkiye'nin garantörlüğü Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 98'i tarafından reddedilirken, Kıbrıslı Türkler'in yüzde 79'u tarafından ise destekleniyor. Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 60-70 oranı, kamu hizmetleri verilen mülkler dışında, diğer mülkiyet hakkının asıl sahibine verilmesi taraftarıyken, Kı brıslı Türkler'in yüzde 11-17 oranındaki kısmı "asıl" sahibine verilmesi veya verilebileceği görüşünü ortaya koydu.
Kıbrıslı Rum göçmenlerin yüzde 10'u, çözüm durumunda Kıbrıs Tü rk devleti altındaki evine geri döneceğini, yüzde 64'ü ise kesin dönemeyeceğini bildirdi. Ankete göre, Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 75'i doğrudan halk tarafından seçilmiş başkanlığı tercih ederken, Kıbrıslı Türkler'in bu konuda daha esnek olduğu görüldü, bunun yanında Kıbrıslı Rumlar'ın yüzde 70'inin dönüşümlü başkanlık ve başkan yardımcılığı konularını "kesinlikle kabul edilemez" olarak gördüğü kaydedildi.