GASTRONOMİ DE EĞİTİM

GASTRONOMİ DE YAYGIN EĞİTİMİN ÖNEMİ VE ROLÜ

Genel bir tanımla yaygın eğitim; okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, yükseköğretim gibi kademeleri bulunan örgün eğitimin dışında yapılan her türlü plânlı eğitimdir (Başaran,1983:23). Bir başka deyişle yaygın eğitim, örgün eğitimin içersine girememiş veya herhangi bir kademesinde kalmış veya çıkmış vatandaşların istemleri doğrultusunda eğitim vermeyi amaçlar.

Halk eğitimi de yaygın eğitimin bir dalı olarak değerlendirilmektedir.Türkiye"de yaygın eğitim temelde Milli Eğitim Bakanlığı"nca yürütülmesine karşın, Turizm Bakanlığı"nın son yıllarda turizm alanında yürüttüğü yaygın eğitime yönelik projeleri bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şöyle sıralanabilir:
- Bölgesel Eğitim Seminerleri: Kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticilerinin, belediye yetkililerinin, turizmle ilgili gönüllü kuruluşların yöneticilerinin bilgilendirilmesi,

- Esnaf-Turist İlişkileri Bilgilendirme Seminerleri: Turistle doğrudan ve dolaylı ilişkide bulunan esnafın turizm konusunda bilinçlendirilmesi,   
- Jandarma Bilgilendirme Toplantıları: İçişleri ve Jandarma Genel Komutanlığı"nın talepleri doğrultusunda turizmin yoğun olduğu yerlerde görev yapan jandarma personelinin turizm konusunda aydınlatılması,
- Gençlik Turizmi Bilgilendirme Seminerleri: Gençlik turizminin yaygınlaştırılması amacıyla bazı üniversite öğrencilerinin (Gaziantep, Zonguldak Karaelmas, Mersin Üniversiteleri vb.) bilgilendirilmesi gibi faaliyetlerdir.

Yukarıda belirtilen tüm çalışmalar Turizm Bakanlığı"nın koordinatörlüğünde yürütülmekle birlikte, zaman zaman diğer Bakanlıklar da turizme yönelik kendi mensuplarını bilgilendirme toplantıları ve eğitim seminerleri gerçekleştirmektedirler. Örneğin İçişleri Bakanlığı 2001 yılında Üniversitelerle işbirliği yaparak, sınır kapılarında görevli gümrük çalışanlarını turizm konusunda bilinçlendirmeye yönelik bir dizi etkinlik gerçekleştirmiştir.
Tanımında da belirtildiği gibi yaygın eğitim, bir plânlı eğitim türüdür.

Bu nedenle, içersinde yaygın eğitim sürecinin de bulunduğu  iç turizme yönelik politikalar uygulanmadan önce mutlaka bir plânlama evresinden geçirilmelidir. Bu evrede başta Turizm Bakanlığı olmak üzere ilgili bakanlıklar (gençlik ve ekonomiden sorumlu devlet bakanlıkları, Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür Bakanlığı, Orman Bakanlığı vb.), sivil toplum kuruluşları, meslek örgütleri, üniversitelerle koordinasyon önem arz etmektedir.

Turizm Eğitimi gibi turizm olayından bağımsız düşünülemeyecek bir diğer unsur da GASTRONOMİ Eğitimidir.Bu alanda hem üreticileri hem de tüketicileri bilinçlendirme yaygın eğitim aracılığıyla olabilecektir.Gastronomi üretim alanı olarak restaurant işletmelerini,cathering firmalarını,hazır yemek üreten firmaları,yıldızlı hotel işletmelerinin restaurantlarını,kurvaziyer turizmi yapan gemilerin yiyecek içecek üreten alanlarını  vb.sıralayabiliriz.
Örgün Eğitim aşamasında ülkemizde Gastronomi alanında  okulların bölümleri gün geçtikçe aşama kaydetmekte  üniversiteler yeni yeni gastronomi bölümleri açmaktadırlar.

Yeni yetişen gençler bu alanda eğitim imkanına kavuşmaktadırlar.Dünyada bu eğitimi veren diğer üniversite ve kurumlarla irtibata geçmektedirler.Oysa geçmişten günümüze yiyecek-içecek üreten işletmelerin çoğunda babadan oğula geçen işletme anlayışı  veya usta-çırak ilişkisi  hakim olduğundan eğitim olayı göz ardı edilebilmektedir.Kişiler kendi bilgi ve tecrübelerini birbirlerine aktararak birbirlerinin yetişmesine yardımcı olmuşlardır.

Günümüzde teknolojinin de gelişmesiyle internet ortamında bilgi paylaşımı artmıştır.Dolayısıyla dünyada yiyecek-içeceğin sağlıklı üretilebilmesi için hijyen ve gıda saklama ve pişirme koşulları ile ilgili mevzuatta da düzenlemeler yapılmıştır.Bu konuda eğitimler arttırılmıştır.Fakat hala ülkemizde lokanta ve restaurantlarda  profesyonel eğitime ne yazık ki ilgi duyulmamakta,işletme sahipleri işletmelerinin dış görünüşüne ; yer karolarının kalitesine,ışıklarının düzenine ,iç mekan dizaynına,koltukların kalitesine   gösterdikleri titizliği ve verdiği önemi yanında çalıştırdığı personelinin eğitimine ne yazık ki göstermemektedir.

Servis yapan garsonun nasıl sipariş alınacağını bilmediğini,enerjisini ekonomik kullanmadığı sürece işi daha uzun sürede ve çok daha fazla efor sarfederek yapacağını bilmediğini bizzat gözlemleyen biz müşteri-misafirler zaman zaman hatta asık suratlarıyla getirdikleri yiyecek ve içecekleri tüketmek zorunda bırakılıyoruz. Bilinmelidir ki insanın eğitimine yapılan yatırım en önemli ve geriye dönüşümü olan yatırımdır.Şu anda isimleri önde gelen bazı1.sınıf işletmelerde bile bu tarz asık yüzlü, iş bilmeyen elemanlara sıkça rastlamaktayız.Ucuz iş gücü nedeniyle adeta sokaktan geçen kişilere servis yaptırılmakta garson olarak isimlendirildiğini gözlemliyoruz.

Servis sanatı, yeme içme kültürü böylesine hafife alınmamalıdır.Okullu-alaylı ayırımı iyi yapılarak turizm veya gastronomi eğitimi alan gençleri veya bireyleri uzman oldukları alanda istihdam ederek ve de hak ettikleri geliri kendilerine vererek desteklememiz gerekmektedir. İşletme sahiplerinin bu konuda gerekli duyarlılığı göstereceklerini ülkemiz için umud etmekteyiz.